Waarom smaakt mijn koffie bitter?

Veel Nederlanders houden van een pittig, straf kopje koffie. Bitter hoort volgens velen bij koffie en dit maakt je lekker wakker. Bij specialty koffiebonen is dit net even anders. Een hele zware afdronk en bittere smaak zijn geen gewenste smaken. Je wil immers gewoon je gezicht in plooi kunnen houden nadat je een slok koffie hebt gedronken. Zowel intens zure als bittere smaken zijn niet prettig in een goed kopje koffie. Het is ook niet nodig. Een goed gebrande boon bevat veel smaken en deze komen het best tot hun recht wanneer je een balans hebt gevonden tussen de zuren en bitters. In dit blog geven wij antwoord op de vraag, ‘waarom smaakt mijn koffie bitter?’.

De opbouw van een espresso

Een espresso bestaat uit verschillende lagen, deze zijn goed te zien als je de espresso in een glaasje zet. Dit komt doordat in het eerste gedeelte van de extractie alleen bepaalde bestanddelen van de boon vrijkomen. Dit hangt natuurlijk ook weer af of je de juiste temperatuur gebruikt.

In de eerste 10 – 15 seconden komen de oliën en zuren vrij uit de boon. Als je dit proeft voel je dat er veel speeksel geproduceerd wordt in je mond. Vervolgens komen tussen de 15 – 20 seconden de suikers vrij. Tot slot worden tussen de 20 – 30 seconden de plantenextracten onttrokken. De plantenextracten bevat de cafeïne en bittere aroma’s. Vandaar dat er vaak een extractie tijd van tussen de 20 – 30 seconden voor een dubbele espresso wordt geadviseerd. Bij meer dan 30 seconden doorloop is de kans groot dat de smaakbalans flink uit verhouding is door de grote hoeveelheid plantenextracten.

De oorzaken van bittere koffie

Soms is het erg lastig om met één druk op de knop alle bittere smaken te verwijderen. Het kan namelijk aan verschillende factoren liggen. We sommen ze hieronder voor je op.

1. Te hoge temperatuur

Bij de juiste temperatuur worden alle smaken uit de espresso op het juiste moment onttrokken. De juiste temperatuur voor een espresso is tussen de 90 – 95 graden (92 graden is ideaal). Is de temperatuur te laag, dus onder de 90 graden, dan kan het water niet genoeg extraheren en proef je voornamelijk zure smaken. Bij een te hoge temperatuur verbrand je koffie direct en worden vooral bittere smaken onttrokken.
Koffie is een erg gevoelig product, zeker wanneer deze erg fijn gemalen worden. Zorg er dus ten eerste voor dat je espressomachine op de juiste manier afgesteld staat, of dat je eerst (bij filterkoffie) het gekookte water laat afkoelen.

2. Te donker gebrande bonen

Specialty koffie is relatief nieuw in Nederland. Koffie zoals veel mensen deze kennen is erg donker gebrand. Dit zijn voornamelijk de goedkopere koffiesoorten. Bij een donkere branding voeren bittere smaken de boventoon. Dit komt doordat de boon eigenlijk verbrand is en dus ook niet echt gezond.
Het is lastig om een donker gebrande boon minder bitter te krijgen, de beste oplossing is om te kiezen voor een medium tot medium dark roast.

3. Te lange doorloop

Hierboven benoemden we al even dat de bittere smaken voornamelijk aan het einde van de doorloop vrijkomen. Laat je een espresso te lang doorlopen, dan komen er dus veel bittere aroma’s in jouw kopje koffie terecht. De fijne balans tussen de zure en bittere smaken is er dan niet meer. Dit probleem kun je eenvoudig oplossen door de espresso eerder stop te zetten. Blijf proeven, want een seconde kan het verschil al maken.

Dagelijks de perfecte espresso zetten

Als echte koffie fanaat vind je het natuurlijk geen probleem om dagelijks de machine af te stellen totdat je de perfecte afstelling hebt gevonden. Helaas is hier niet altijd tijd voor. Tijdens onze gevorderde barista workshop en de barista workshop bij jou thuis laten we je zien hoe je eenvoudig je espressomachine kunt afstellen, zonder hier al te lang mee bezig te zijn. Soms wil je namelijk gewoon meteen een kopje koffie drinken.