@Nietroeren | Schuimkwaliteit van plantaardige drinks: de top 5 beste opties
(Naar mijn mening dan) – @nietroeren
Plantaardige drinks, je ziet ze steeds meer. Gelukkig maar, want voor iemand die niet tegen koemelk kan is het wel fijn om steeds meer alternatieven te hebben om uit te kunnen kiezen, in plaats van maar één optie te hebben. Daarnaast is er natuurlijk het hele duurzame aspect, en is de toename in het aantal varianten plantaardige drinks een (gelukkig) gevolg van de stijgende vraag naar een plantaardige variant. Maar zie er maar eens dezelfde micro foam en latte art mee te krijgen als met koemelk; dat is af en toe nog wel een uitdaging. Koemelk bevat namelijk een (veel) hoger vetpercentage en eiwitgehalte dan plantaardige drinks, en dit zijn nou juist de factoren die van invloed zijn op de schuimkwaliteit van melk. Gelukkig vinden ook hierin steeds meer ontwikkelingen plaats en komen we steeds dichter bij het niveau van koemelk. En oefening baart kunst, zeggen we dan maar zo.
Criteria van schuimkwaliteit
Ik vind verschillende factoren bij plantaardige drinks belangrijk en ik denk dat ik hierin niet de enige ben als ik zeg dat niet alleen de schuimkwaliteit, maar ook de smaak heel erg belangrijk is. Zeker voor fijnproevers kan het vervelend zijn als de melk de smaak van de koffie te erg overheerst. Daarom heb ik in deze blog ook even mijn mening gedeeld over de smaak van de verschillende drinks.
Ohja, en ik probeer overal ‘drink’ te zeggen in plaats van melk, want in de EU is afgesproken dat alleen melk afkomstig van dieren met de naam ‘melk’ mag worden verkocht. Maar in een artikel waar het allemaal alleen maar over plantaardige drinks gaat, is het wel duidelijk om wat voor ‘melk’ het gaat, toch? Dus als je af en toe het woord ‘melk’ voorbij ziet komen, schrik niet, ik bedoel met havermelk hetzelfde als haverdrink.
Allereerst: haverdrink
Oké, havermelk staat wel bovenaan de top 5. Ver bovenaan denk ik ook wel. Het begon allemaal met Oatly, die als een van de eerste plantaardige drinks van hoge kwaliteit op de markt verscheen. Nu heb je onwijs veel opties. Het zou dan ook niet eerlijk tegenover jullie zijn als ik voor haverdrink niet even een aparte top 5 zou maken.
Oatly light
Dat Oatly bovenaan staat, daar is eigenlijk iedereen het wel mee eens. Dat Oatly light in mijn rijtje bovenaan staat, daar zal menig barista het niet mee eens zijn, gok ik. Toch sta ik achter mijn mening. Ik vind (als een van de weinigen dus) Oatly Light beter werken dan de ‘gewone’ Oatly. Waarom? Ook geen idee. Ik vind ‘m gewoon veel fijner schuimen. Kan ook aan mij liggen hoor, maar ik krijg met de normale Oatly toch altijd een beetje een bubbelige latte art, en met Oatly Light heb ik dat minder. Daarnaast vind ik (wederom, als een van de weinigen) dat de regular Oatly best wel snel de overhand kan nemen in je cappuccino. De Oatly Light heeft een iets subtielere smaak, waardoor die beter samengaat met de koffie. Again, mijn mening.
Dryk
Dryk was qua smaak altijd mijn favoriete haverdrink, tot Oatly Light voorbij kwam. Die lijkt erop, maar is toch net een beetje neutraler dan Drck. Dryk schuimt overigens wel erg fijn en in tegenstelling tot veel andere haverdrinks wordt Dryk in je latte art ook niet zo bubbelig. Het vervelende met Dryk vind ik vooral dat het niet in de supermarkt te vinden is, dus of je moet het echt bulk inkopen. Of je moet maar accepteren dat je af en toe in een koffietent waar ze Dryk schenken, de medewerkers even heel lief aan moet kijken om een pak mee te mogen nemen. Ik vind het vaak de moeite niet waard, maar als ik ergens ben waar ze Dryk schenken, neem ik mijn koffie toch altijd wel daarmee. (Oké, Oatly Light is nu ook nog niet verkrijgbaar in de winkels, maar die zit ook nog in de testfase, dus dat neem ik ze niet kwalijk).
Oatly
Ja, menig latte art competitie is ondertussen al gewonnen met Oatly. Ken je de tips and tricks, dan krijg je met deze koffie (bijna) net zo’n mooi resultaat als met koemelk. Mij lukt het nog niet consistent, maar af en toe heb ik er wel eentje tussen zitten waar ik zelf ook echt van opkijk. En als ik kijk naar Rebecca (@bakkiemetbecca) dan moet het toch wel mogelijk zijn. Maar eerlijk gezegd, hoe zij het doet ook geen idee, magie denk ik. Ik dwaal af. Ik benoemde het hierboven al, ik ben stiekem een grotere fan van Oatly Light, maar ik denk dat in het rijtje van menig andere barista Oatly wel bovenaan zou staan. Misschien als het mij lukt om er latte art mee te schenken net zoals Rebecca dat mijn mening verandert, maar op dat level zit ik nu nog niet.
Tip! 20% stretchen, 80% verwarmen, dan minimaal 30 seconden laten staan, flink walsen en dan krijg je microfoam. In een notendop dan.
ROA
Zelfde verhaal als met Dryk: niet gemakkelijk te vinden in de supermarkt, wat echt eeuwig zonde is, want deze is ook wel echt lekker. ROA vind ik nou echt zo’n havermelk die perfect is voor ijskoffie. Het leuke aan ROA vind ik ook dat het uit Amsterdam komt, dus het is ook nog eens een lokale trots! Deze haverdrink is dan ook vooral veel te vinden in cafés in Amsterdam. Ik hoop in ieder geval dat deze snel in de schappen in de supermarkt beland. Ik vind ‘m zelf ook wel fijn schuimen, alleen blijft hij altijd wel wat wateriger, waardoor latte art wel wat moeilijker is dan bij de vorige haverdrinks die ik beschreven heb.
Arla Jörd Haver Barista
Of deze haverdrink nieuw is weet ik eigenlijk niet zeker, maar op Amsterdam Coffee Festival is deze in ieder geval keihard gepromoot door het team van Arla. Maar dat is dan ook wel hun goed recht, want hij is verrassend lekker. Wat ik fijn vind aan deze drink is dat hij ook goed werkt met een koffie met een hoge aciditeit, iets waar veel andere haverdrinks vaak snel bij gaan schiften. En, de barista versie (die moet je wel hebben, sowieso bij plantaardige drinks altijd voor de barista versie gaan!) is ook gewoon bij de AH verkrijgbaar!
Oké, er zijn nog wel meer haverdrinks waar ik zelf altijd wel fan van ben, waarvan een belangrijk voorbeeld Minor Figures (die vind ik echt lekker) maar die zijn ten eerste echt bijna nergens te koop en ten tweede kom ik ze bijna nooit tegen bij cafés, dus die vallen buiten het rijtje. De bovenstaande 5 haverdrinks zijn in mijn ogen wel de beste die er nu op de markt zijn.
Als volgende: Alpro Coconut Barista
Oh, ik ben bijna bang om deze als tweede op het rijtje te zetten. Ik denk namelijk echt dat mensen me voor gek gaan verklaren. Maar als je een kijkje neemt op mijn insta, zijn bijna alle koffies die je ziet (in mijn koffiehoekje thuis, in ieder geval) gemaakt met kokosdrink. Ik vind dit zelf ook de allerlekkerste variant om te drinken (don’t judge me, please) maar ik hou ook wel heel erg van een espresso met chocolade-, hazelnoot- en karamel-smaaktonen, en dat is ook echt wel heel erg lekker met kokosdrink. Het is wel een drink waarbij je echt je best moet doen om ‘m onder de knie te krijgen, maar heb je het eenmaal door, dan heb je het ook wel meteen door. Ik gebruik het liefst de Alpro Barista Coconut en eigenlijk vind ik dat de techniek die ik hierbij toepas voor elke Alpro drink wel toepasselijk is. De trick is dit: niet schuimen. Laten we zeggen dat ik in totaal 20 seconden bezig ben met schuimen. Ik heb het nooit geteld, dus ik noem maar wat, maar even om mijn punt duidelijker te kunnen maken. Van die 20 seconden ben ik (hooguit!) 5 seconden bezig met stretchen. De rest van de tijd alleen maar met verwarmen. Dan laat ik de drink even staan, voor 15-20 seconden, en dan flink walsen. 1/3e afschenken, en voilà.
De derde in het rijtje is: Tiptoh (erwtendrink)
Tiptoh is een drink uit België en ook redelijk nieuw op de markt. Ik zag het voor het eerst toen ik in januari in Brussel was en daar dronk ik het in een cappuccino. Verrassend lekker vond ik het, eigenlijk. De enige andere erwtendrink waar ik ooit mee in aanraking ben gekomen is Sproud erwtendrink, en die vond ik eigenlijk ook wel heel erg goed schuimen, maar de smaak vond ik persoonlijk niet om over naar huis te schrijven. Ik ken wel veel mensen die er fan van zijn hoor, maar ik liet ‘m links staan. Tiptoh heeft zowel de smaak met zich mee als schuimbaarheid; ik heb ‘m mogen testen. Ik vind hem niet lekkerder dan havermelk, maar als je een keer wat anders wil, dan is dit zeker een leuke om te proberen.
De vierde: Sojadrink
Er zijn veel verschillende sojadrinks op de markt, maar ik vind Alpro Barista Soja toch wel de beste (die ik tot nu toe heb geprobeerd, dan). Sojadrink heeft, van alle plantaardige drinks die er nu op de markt zijn, vaak wel het hoogste vetpercentage en eiwitgehalte, de twee componenten die dus een goede schuimlaag creëren. Ik vind het alleen maar een lastige. Als ik er latte art mee maak, lijkt de sojadrink meer boven op de koffie te gaan liggen dan dat het echt goed mengt met de espresso. Hierdoor wordt mijn latte art met sojadrink altijd erg shaky, en niet mooi consistent. Desalniettemin krijg je er uiteindelijk wel een lekkere schuimlaag mee, en dat is uiteindelijk ook belangrijk, maar voor het totaalplaatje vind ik ‘m minder dan de bovengenoemde opties.
En last but not least: DUG aardappeldrink (ja, je leest het goed)
Op Amsterdam Coffee Festival is er een nieuwe drink geïntroduceerd, namelijk aardappeldrink. Het zetmeel in aardappel schijnt dan te zorgen voor een goede schuimbaarheid. Ik moet eerlijk zeggen, ik moet er nog een beetje aan wennen, maar zo gaat het met elke plantaardige drink, toch? De smaak is redelijk uniek, wij hebben ‘m koud, warm en in een koffie geproefd. Koud, erg lekker. Warm, eigenlijk nog steeds wel lekker. Het heeft wat weg van een amandelmelk, en dat zoetigheidje zou heerlijk zijn als een chai latte. Met koffie, daar waren we iets minder fan van. Nou hebben we ‘m wel alleen maar geproefd met een fruitige koffie die hoog is in aciditeit, dus wellicht is dit met een neutralere koffie (met chocolade, amandel, hazelnoot, zoals een natural Brazil) wel lekkerder. Maar op het moment van schrijven is ACF net 3 dagen afgelopen, dus daar moet ik nog even mee gaan experimenteren. In ieder geval vind ik het een leuk, nieuw alternatief, en is ‘ie ‘puur’ dus qua smaak wel erg veelbelovend. Schuimen doet ‘ie ook wel goed, en latte art lukt ook prima. De drink is van DUG, een Zweeds merk. Wel een geinige om te proberen, maar aangezien deze melk pas net op de markt is gekomen in Nederland, duurt het denk ik wel nog even voordat deze in de supermarkt verschijnt.
maak kennis
Dit is Diniz
Ze staat op Instagram ook wel bekend als @nietroeren. Diniz is freelance barista bij onder andere Single Estate Coffee Roasters en volgt een stage bij Giraffe in Rotterdam. Ze heeft een flinke dosis ervaring én SCA Barista Skills Intermediate certificering.
Op Lerine.nl neemt Diniz je onder andere mee in city hotspot guides waarin ze op zoek gaat naar de leukste, gezelligste en beste Specialty Coffee tentjes in verschillende steden.