Wat is het verschil tussen ristretto en espresso?

Sommige koffiesoorten lijken zo veel op elkaar dat het lastig kan zijn om te beslissen wat je nu precies moet bestellen. Je vraagt je misschien af: wat is een ristretto? Of: welke koffie is sterker, ristretto of espresso? Beide koffiesoorten zijn vrij klein qua hoeveelheid maar ook sterk van smaak. Zet je ze naast elkaar, dan zie je nauwelijks verschil, maar bij het proeven merk je dat er een duidelijk verschil zit tussen de twee. in deze blog leggen we het verschil tussen ristretto en espresso uit, zodat je de volgende keer precies weet wat je wilt bestellen in een koffiebar of lunchroom!

Portafilter waar espresso uit loopt

Ristretto vs. espresso in het kort:

  • Een ristretto wordt gezet met minder water dan een espresso
  • Beide koffiesoorten worden gezet met dezelfde hoeveelheid gemalen koffie

Wat is een ristretto?

De vertaling van het Italiaanse woord ristretto, is ‘beperkt’ of ‘verkleind’. Het is dus eigenlijk een ingekorte espresso. Om een ristretto te zetten, gebruik je dezelfde hoeveelheid gemalen koffie als bij een espresso, maar laat je het water minder lang doorlopen. Voor een ristretto is 15 mL voldoende.

Wat is een espresso?

Een espresso is de volledige extractie van de koffieboon. Met een gemiddelde hoeveelheid van 25 tot 40 ml is een espresso bijna dubbel zo groot als een ristretto. De espresso bestaat uit meerdere lagen, die goed te zien zijn als je de espresso in een doorzichtig glaasje schenkt. Dit is mogelijk doordat de bestanddelen van de boon in verschillende fasen vrijkomen. Die verschillende lagen hebben ook verschillende smaken. Een goed afgestelde espresso heeft de juiste balans tussen de zuren, bitters en (planten)suikers die in de koffieboon zitten. De verhouding tussen gemalen koffie en water heeft veel invloed op deze balans. Benieuwd naar hoe je de perfecte espresso zelf zet? Hier vind je onze tips.

Het verschil tussen ristretto en espresso

Zowel de espresso als ristretto hebben een krachtige smaak, maar verschillen aanzienlijk in smaakprofielen. Dit komt door het verschil in de doorlooptijd. Bij een espresso onttrekt het water eerst de zuren en oliën aan de gemalen koffie, gevolgd door het plantenextract in de vorm van suikers. Deze laatste laag van een espresso heeft een bittere nasmaak. Een goede espresso heeft de perfecte balans tussen zuren, suikers en bitters. Bij een ristretto is de doorlooptijd korter, waardoor voornamelijk de zuren en oliën worden geëxtraheerd en zo de bittere smaak uit de koffie bijna niet vrijkomt. Hierdoor bestaat de ristretto vooral uit zuren en oliën. De smaken zuur en bitter liggen dichtbij elkaar, hierdoor zijn ze soms lastig te onderscheiden. In onze barista workshop leren we je espresso’s proeven en smaken te beschrijven en herkennen, zo kun je beter het verschil tussen ristretto en espresso proeven!

Ook het cafeïnegehalte verschilt tussen een ristretto en een espresso. Veel mensen denken dat een sterkere koffie, zoals een ristretto, meer cafeïne bevat. In werkelijkheid geldt: hoe langer je water langs de gemalen koffie laat lopen, hoe meer cafeïne er wordt onttrokken. Tussen de 20 en 35 seconden komen de plantenextracten vrij en daarmee ook de bitters, dus hoe langer de doorloop des te sterker de bittere smaak. Omdat een ristretto korter wordt geëxtraheerd, bevat deze minder cafeïne dan een espresso. Van alle op espresso gebaseerde koffiesoorten bevat een lungo de meeste cafeïne, omdat het water langer door de gemalen koffie loopt.