10 interessante koffie weetjes
Over koffie ben je nooit uitgeleerd. Nieuwe ontwikkelingen, klimaatveranderingen, technologieën etc. veranderen de markt continu. Maar ook is er eigenlijk nog vrij veel onduidelijk over de geschiedenis van koffie. Want hoe zijn mensen er nou eigenlijk op gekomen om de koffieboon te gaan branden, malen en te overgieten met heet water? Hier kunnen we helaas geen antwoord op geven, maar we hebben wel 10 interessante koffie weetjes voor je. Welke kende jij al?
1. Een koffieboon zit in een eetbare vrucht
Het is eigenlijk niet één, maar het zijn twee koffiebonen die verpakt zitten in sappig vruchtvlees. De koffiebonen zitten met de nerfzijde naar elkaar toe en het zijn de pitten van de bes. Doordat de bonen erg groot zijn en er maar een klein laagje vruchtvlees om de koffiebonen heen zit, wordt de koffiebes niet verkocht als fruitsoort. Wel kun je de vrucht eten en deze is verrassend lekker. De koffiebes heeft, wanneer deze rijp is, een zoetzure smaak. De bes geeft dan ook veel smaak aan de bonen af.
2. Arabica is niet de enige koffiesoort
Binnen de koffieplant families komen weer heel veel verschillende soorten koffieplanten voor. Eén van deze koffieplant families is Arabica, dit is de populairste koffieplant. Op de tweede plaats staat Robusta. Robusta geeft niet de branding aan, maar de soort koffieboon. Robusta is vlakker en pittiger van smaak in vergelijking met een Arabica boon en wordt vooral aan blends (combinatie van Arabica en Robusta) toegevoegd. Naast Arabica en Robusta bestaan ook nog Excelsa en Liberica. Deze koffiesoorten worden eigenlijk niet verkocht voor consumptie. Deze bevatten zoveel cafeïne, dat het niet meer drinkbaar is.
3. Robusta bevat dubbel zoveel cafeïne als Arabica
Arabica bevat ongeveer 1,5 – 2% cafeïne. Robusta bevat ongeveer 2,5 – 3,5%. Het verschil in cafeïne zul je vooral merken in de smaak. Robusta heeft een veel hardere smaak (mede door de vaak donkere branding) in tegenstelling tot Arabica.
4. Cafeïne werkt als verdedigingsmechanisme
Zoals je hierboven hebt gelezen bevat Robusta behoorlijk wat meer cafeïne dan Arabica. Dit komt door de groeiomstandigheden. Arabica groeit vanaf 800 meter hoogte, heeft daar minder last van hoge temperaturen, ziekten en parasieten en heeft dus minder cafeïne nodig om zichzelf te verdedigen. Cafeïne heeft onder andere de functie de aanvaller te verlammen en hierdoor de plant te beschermen. Robusta groeit tot 800 meter hoogte en heeft veel meer last van hoge temperaturen en dus parasieten en ziekten. Er is meer cafeïne nodig om de plant te beschermen.
5. Je kunt meer dan 800 verschillende aroma’s proeven en ruiken in koffie
Bij koffie denk je vast niet meteen aan sinaasappel, rabarber, nootmuskaat of chocola. Maar dat zijn toch echt aroma’s die je kunt ruiken en proeven in een goed gezette espresso. Het smakenpalet van koffie is zelfs groter dan het smakenpalet van wijn. Je moet echter wel een ervaren proever zijn om de exacte aroma’s te kunnen omschrijven. Wanneer je veel kookt met verschillende ingrediënten en kruiden, zul je al een heleboel smaken kunnen herkennen.
Onze koffiebonen uit Guatemala hebben chocola, hazelnoot en karamel als aroma’s. Dit komt onder andere door het land waar ze vandaan komen, de grond waar ze op groeien en het proces dat ze hebben doorgemaakt. Heb jij onze koffiebonen al geproefd?
6. Decaf koffie is nooit helemaal decaf
Decaf koffie groeit niet aan een plant, de cafeïne moet handmatig verwijderd worden uit de boon. De Swiss Water Process (SWP) is een methode die geen chemicaliën vereist om cafeïne te verwijderen. Deze methode wordt eigenlijk alleen toegepast bij biologische koffiebonen. SWP is de natuurvriendelijkste methode, maar kan ook niet alle cafeïne uit de koffiebonen verwijderen. Er blijft ongeveer 0,1% cafeïne in de bonen achter.
7. De smaak van de koffiebonen wordt niet alleen bepaald door de branding
De branding zorgt er natuurlijk voor dat koffie zijn smaak krijgt zoals wij die kennen. Maar een goede brander kijkt altijd naar de smaken die de groene boon al bevat en past hier de branding op aan. De grond, voeding, warmte en andere omgevingsfactoren geven al heel veel smaak aan de boon.
8. De koffiemolen is belangrijker dan de espressomachine
Je kunt een hele dure espressomachine kopen, maar dit maakt je espresso niet lekkerder wanneer de maler niet goed is. De manier waarop je koffiebonen worden gemalen en de consistentie hiervan bepalen de smaak van je koffie.
9. Koffie uit een espressomachine is ook op basis van een espresso
Wanneer je aan een barista vraagt voor een gewone normale koffie, krijg je een zwarte koffie op basis van espresso. Het spreekt misschien een beetje voor zich, maar een espressomachine kan alleen koffie zetten op basis van espresso. Een americano is een espresso en wordt daarna aangelengd met heet water. Een lungo is een espresso met een lange doorlooptijd. Dit zijn de keuzes die je krijgt wanneer je een zwarte koffie wil.
10. Een goede barista wordt/ben je niet zomaar
Het vak van een barista wordt vaak gebagatelliseerd. Het is niet alleen koffie zetten en serveren, het is het koffieproces snappen en dit omzetten in een lekkere kop koffie. De smaak van de koffieboon verandert namelijk met de dag. Het is de taak van de barista om rekening te houden met alle omgevingsfactoren en altijd de optimale smaak uit de koffieboon te halen. Koffie zetten is een scheikundig en natuurkundig proces en onder andere dát maakt het vak zo leuk.
Vind jij net zoals wij koffie ook zo interessant? We kunnen je nog veel meer vertellen tijdens onze workshops!