Column | dit is waar ik op let als ik koffie koop 

Ik ben gek op koffie drinken. Ik ben nóg gekker op koffie zetten. Sinds ik thuis mijn eigen koffiehoekje heb, vind ik het leuk om te experimenteren met koffiebonen. Hier heb ik namelijk de volledige vrijheid om te testen wat voor verschillen er ontstaan in smaak op het moment dat ik de dosering aanpas van 18,5 gram naar 19,5 gram, of wat er gebeurt als ik de extractietijd verkort of verleng met een aantal seconden. Daarin vind ik het ook leuk om te experimenteren met verschillende soorten koffiebonen, om te kijken hoe regio, branddatum, en andere belangrijke factoren invloed hebben op de uiteindelijke smaak. Er zijn dan ook een aantal factoren waar ik altijd naar kijk als ik een zakje koffie ga kopen.

Branding

Als er iets is wat veel invloed heeft op de smaak, dan is het de branding wel. Denk je aan Italiaanse koffie, dan is de boon vaak zo donker gebrand dat je alleen maar bitter proeft. En alhoewel sommigen dat lekker vinden, vind ik het lekkerder om een licht gebrande boon te drinken. Bij een lichte branding komen de smaken van de koffie het meeste vrij en is de smaakbeleving ook het meest complex. En daarnaast is een iets donkerdere branding meestal bedoeld voor espresso  en een lichtere branding voor filterkoffie.

Herkomst

Er zijn tegenwoordig zo onwijs veel verschillende herkomsten van koffie en allemaal hebben ze hun eigen kenmerken en invloed op de smaakbeleving. Samen met de smaaknotities die op het zakje staan, is dit misschien wel de belangrijkste factor om te bepalen wat voor soort koffie je gaat drinken. Een Brazil kenmerkt zich met tonen van chocolade, karamel en amandel, terwijl een koffie uit Ethiopië weer wat fruitiger is. 

Processing

Naast de verscheidenheid in herkomst, zijn er verschillende manieren van processing van de koffiebonen. Washed, natural, honey: wat betekent dat nou allemaal eigenlijk? Omdat het een grote invloed heeft op de smaak, kijk ik altijd even naar de processing. Ik vind bijvoorbeeld voor een koffie uit Ethiopië een washed processing veel lekkerder en bij een Brazil juist natural, maar een washed Brazil vind ik weer minder. Snap je het nog? 😉

Single origin of blend

Veel mensen zijn van mening dat je alleen single origin mag drinken, omdat het dan duidelijker is waar de bonen vandaan komen en de kans ook groter is dat de boer een eerlijke vergoeding krijgt. Ik ben het hier niet per se mee eens, omdat ik denk dat het vooral ligt aan de mate van transparantie die de branderij toont naar de consument. Maar ik let wel op single origin of blend om een andere reden. Blends zijn namelijk (naar mijn mening) vaak niet heel consistent in extractie. Soms heb ik een doorlooptijd van 22 seconden met een dosering van 19.5 gram en soms opeens 38 seconden. Dus vaak als ik een zakje bonen koop waar ik mee wil gaan experimenteren of die ik een keer wil uitproberen, probeer ik voor single origin te kiezen.

Branddatum 

Koffiebonen zijn, wanneer gebrand, eigenlijk van twee weken na branddatum tot twee maanden na branddatum het lekkerst. Daarom kijk ik altijd naar de branddatum. Als het al een maand oud is, dan neem ik het vaak niet, omdat ik weet dat ik niet herhaaldelijk dezelfde koffie drink, maar varieer. Dan is er dus ook een grote kans dat ik niet het hele zakje in een maand opdrink. Dat vind ik zonde, dus ik probeer ze altijd zo vers mogelijk te kopen. 

Smaaknotities 

De brander proeft altijd de koffie en geeft dan aan welke smaaktonen kenmerkend zijn voor de koffie, met de branding die toegepast is. Er zijn een paar smaken die ik heel erg lekker vind in koffie en die probeer ik dan ook altijd te vinden. Een brander creëert een specifiek brandprofiel voor een koffieboon en de smaaktonen op het zakje zijn passend voor die specifieke branding. Daarom kan je thuis altijd proeven of je deze smaken ook (ongeveer) terug proeft in je extractie. Is dat niet zo, dan is de kans groot dat je de koffie niet zet zoals de brander hem bedoeld heeft. Dat betekent niet dat een andere uitkomst niet goed is, maar ik vind het altijd leuk om het werk van de brander te ‘eren’ door naar die smaaktonen op zoek te gaan. 

En dan als laatste: waar koop je de koffie? Ik koop mijn bonen altijd bij specialty koffiebranderijen, en probeer hierin (naast mijn vaste stekkie) zoveel mogelijk te variëren. Wie weet ontdek je dan wel wat nieuws.